Για τις δημόσιες αρχές
Το πρόγραμμα Copernicus παράγει petabytes δεδομένων κάθε έτος. Προκειμένου αυτά να χρησιμοποιούνται προς όφελος των πολιτών της ΕΕ, οι σημερινοί και οι δυνητικοί χρήστες πρέπει να ενημερώνονται σχετικά με την δύναμη των δεδομένων και να τους παρέχονται τα μέσα για την αξιοποίηση της δύναμης αυτής κατά τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο.
Κατά συνέπεια, προκύπτουν πολλές νέες ιδέες και έννοιες όσον αφορά την αξιοποίηση από τους χρήστες και διαγράφεται συναρπαστικό μέλλον για τους χρήστες του προγράμματος Copernicus!
Ένας από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να μεγιστοποιηθεί η χρήση των δεδομένων του Copernicus από και για τους δημόσιους τελικούς χρήστες, όπως εθνικές και τοπικές αρχές, φορείς χάραξης πολιτικής και δημόσιοι υπάλληλοι γενικότερα.
Στο πλαίσιο αυτού του στόχου, έχουν αναληφθεί διάφορες δράσεις από την Επιτροπή, όπως η έναρξη λειτουργίας των Copernicus Relays και Copernicus Academy, δύο δικτύων για την εξυπηρέτηση των πολιτών χωρών εντός και εκτός ΕΕ, ακαδημαϊκών, επιχειρηματιών και επιχειρήσεων, καθώς και του φόρουμ χρηστών του προγράμματος Copernicus, μιας δομής διακυβέρνησης που απαρτίζεται από εμπειρογνώμονες διορισμένους από τις συμμετέχουσες χώρες του προγράμματος Copernicus, η οποία συμβουλεύει την Επιτροπή σχετικά με τον προσδιορισμό των απαιτήσεων των χρηστών, την εξακρίβωση της συμμόρφωσης των υπηρεσιών και τον συντονισμό με τους χρήστες του δημοσίου τομέα.
Το ισπανικό Υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης (MITECO), που είναι ένας από τους εκπροσώπους της Ισπανίας στο φόρουμ χρηστών του προγράμματος Copernicus, εντόπισε πλημμελή χρησιμοποίηση των δεδομένων και πληροφοριών του Copernicus από δημόσιους φορείς λόγω της περιορισμένης ενημέρωσης σχετικά με τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει το πρόγραμμα Copernicus στη λειτουργία της ισπανικής δημόσιας διοίκησης.
Για τον λόγο αυτό, και δεδομένου ότι η κατάρτιση των δημόσιων αρχών σχετικά με τη χρήση του Copernicus αποτελεί μία από τις προτεραιότητες για την ανάπτυξη της χρήσης του ευρωπαϊκού προγράμματος, το Υπουργείο, υλοποιεί μια σειρά δραστηριοτήτων κατάρτισης των χρηστών του προγράμματος Copernicus. Από το 2017, το υπουργείο διοργάνωσε, από κοινού με το Εργαστήριο Επεξεργασίας Εικόνας του Πανεπιστημίου της Βαλένθιας (ενός από τα Copernicus Relays), σεμινάριο με σκοπό να αναδείξει το πώς μπορεί να συμβάλει το Copernicus στην παρακολούθηση της οικολογικής κατάστασης των εσωτερικών, παράκτιων και μεταβατικών υδατικών συστημάτων, καθώς και το πώς η Γενική Διεύθυνση Υδάτων θα μπορούσε να ενσωματώσει αυτές τις πληροφορίες στις δραστηριότητές της όσον αφορά την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων.
Το σεμινάριο, που αποτελεί πλέον επίσημη δραστηριότητα του υπουργείου στο πλαίσιο της γενικής επαγγελματικής κατάρτισης για δημοσίους υπαλλήλους εστιάζει κάθε χρόνο στην προώθηση της χρήσης του Copernicus· προσδιορίζει τις απαιτήσεις των χρηστών και των δυνητικών χρηστών (με και χωρίς γνώσεις τηλεπισκόπησης)· αξιολογεί τα ενδεχόμενα χάσματα μεταξύ των υπηρεσιών και προϊόντων του Copernicus και των αναγκών των δημόσιων χρηστών.
Η Elisa Rivera Mendoza από το MITECO και συντονίστρια του ισπανικού εθνικού φόρουμ χρηστών του Copernicus, διευκρίνισε ότι «μια σαφής απόδειξη του ότι πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά είναι η περιορισμένη χρήση των προϊόντων και υπηρεσιών του Copernicus από τις δημόσιες διοικήσεις δεδομένου ότι αυτές αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες δυνητικές κατηγορίες χρηστών. Όταν γίνουν γνωστά τα οφέλη και οι εφαρμογές του Copernicus, η ζήτηση για τα προϊόντα αυτά θα απογειωθεί. Οι δραστηριότητες διείσδυσης του Copernicus στην Ισπανία είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να διασφαλίζουν ότι το πρόγραμμα θα γίνει ευρύτερα γνωστό και, ως εκ τούτου, θα αυξηθεί η χρήση του.»
Γιατί, λοιπόν, και πώς μπορούν οι δημόσιες αρχές και οι δημόσιοι υπάλληλοι να εντάξουν τα δεδομένα Copernicus στις εργασίες τους για τη διαχείριση των υδάτων; Οι πληροφορίες που προέρχονται από το Copernicus μπορούν να συμπληρώνουν πληροφορίες τις οποίες διαθέτουν οι δημόσιες διοικήσεις χάρη σε επίγεια μέσα, και να χρησιμοποιούνται για σκοπούς αναφοράς, όπως σε εθνικές εκθέσεις σχετικά με την ποιότητα των υδάτων σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα και την οδηγία για τη νιτρορύπανση. Πληροφορίες από τις υπηρεσίες του Copernicus μπορούν επίσης να αποδειχτούν πολύ χρήσιμες, όπως π.χ. πληροφορίες από την υπηρεσία Copernicus για την παρακολούθηση της χρήσης νιτρικών που ρυπαίνουν τα ποτάμια, τις λίμνες και τους υδροφόρους ορίζοντες· προϊόντα πολύ υψηλής ευκρίνειας για λεπτομερή εδαφοκάλυψη /χρήση γης στις παρόχθιες περιοχές· πληροφορίες για την ποιότητα των παράκτιων υδάτων από την υπηρεσία παρακολούθησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος, κ.λπ. Η χρησιμοποίηση δεδομένων γεωσκόπησης αναμένεται ότι θα βελτιώσει την ποιότητα των στοιχείων που χρησιμοποιούνται από τις δημόσιες διοικήσεις. Αυτό θα επηρεάσει σημαντικά τη διαχείριση και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, καθώς οι δημόσιες αρχές και οι δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν στη διάθεσή τους ακριβέστερες πληροφορίες σχετικά με τους φυσικούς πόρους θα μπορούν να λαμβάνουν καλύτερα τεκμηριωμένες και περισσότερο αποτελεσματικές αποφάσεις, και να διευκολύνονται στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων σε σχέση με εθνικές και κοινοτικές οδηγίες. Το πρόγραμμα Copernicus μπορεί επίσης να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις ζώνες που κινδυνεύουν από πλημμύρες. Αυτό θα μπορούσε να χρησιμεύσει στη βελτίωση των μεθόδων της δημόσιας διοίκησης για την οριοθέτηση των εν λόγω περιοχών και, ως εκ τούτου, στην καλύτερη αξιολόγηση και στην ελαχιστοποίηση των ζημιών σε περίπτωση πλημμυρών. Ένα άλλο συμπέρασμα του σεμιναρίου ήταν ότι οι δημόσιες αρχές μπορούν να λαμβάνουν πληροφορίες από το Copernicus για την παρακολούθηση των ορεινών όγκων και την ποσοτικοποίηση του όγκου του χιονιού που συσσωρεύεται σε αυτές τις περιοχές. Θα είναι σε θέση να εντοπίζουν πιθανούς κινδύνους χιονοστιβάδων και πλημμυρών κατά τις περιόδους ταχείας τήξης. Ο Antonio Ruiz Verdú, από το Εργαστήριο Επεξεργασίας Εικόνας του Πανεπιστημίου της Βαλένθιας, διατύπωσε την άποψή του σχετικά με την αξιοποίηση του προγράμματος από τους χρήστες στην Ισπανία και τόνισε ότι «σήμερα, υπάρχουν στην Ισπανία καλά παραδείγματα συνεργασίας μεταξύ της δημόσιας διοίκησης και των μελών των Copernicus Academy και Copernicus Relays με στόχο την προώθηση ευκαιριών στον κατάντη τομέα του Copernicus . Η συνεργασία αυτή συμβάλλει στη γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στην επιστήμη και την πολιτική». Ο Ruiz Verdú επεσήμανε επίσης ότι «το Πανεπιστήμιο της Βαλένθιας συμμετέχει σε διάφορα έργα Copernicus για Ε&Α με σκοπό τη διάδοση αυτών των γνώσεων στους τελικούς χρήστες των δημόσιων διοικήσεων». Τελειώνοντας, η Elisa Rivera αναφέρθηκε και στον «σημαντικό ρόλο που παίζουν σήμερα τα πανεπιστήμια και τα κορυφαία ερευνητικά κέντρα, ως μέλη των δικτύων των αναμεταδοτών και της Ακαδημίας, δεδομένου ότι συμβάλλουν στην προώθηση και τη δημιουργία ικανοτήτων των δημόσιων διοικήσεων όσον αφορά τη χρήση των προϊόντων και υπηρεσιών του Copernicus». Το MITECO διοργανώνει κάθε χρόνο δραστηριότητες αξιοποίησης από τους χρήστες για δημόσιες αρχές και δημόσιους υπαλλήλους που εργάζονται σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, όπως, μεταξύ άλλων: οι έξυπνες πόλεις, η γεωργία, η δασοκομία και οι πυρκαγιές, η ατμόσφαιρα και η κλιματική αλλαγή, η διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος (το 2019), η βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα (το 2019).
Αξιόπιστες πληροφορίες και μεταβλητές (π.χ. η ποιότητα του ύδατος, η δυναμική της υγρασίας του εδάφους, τα επίπεδα εξατμισοδιαπνοής, η κατανάλωση νερού στις αρδευόμενες εκτάσεις), έχουν αποδειχθεί πολύ χρήσιμες για τις δημόσιες αρχές που ασχολούνται με τη διαχείριση των υδατικών πόρων. Ως εκ τούτου, εικόνες από τους δορυφόρους Sentinel του Copernicus μπορούν να συμβάλλουν στην παρακολούθηση των φυσικών και υδατικών πόρων της Ισπανίας και να χρησιμεύουν ως βάση για τα σχέδια που αφορούν τις αντίστοιχες λεκάνες απορροής ποταμών και τη διαχείριση των υδάτων.